Shiro Saigo - kontrowersyjna legenda

Był jednym z Czterech "Niebiańskich Panów" (Shitenno) Judo Kodokan, podstawowych filarów w tworzeniu Judo. (inaczej nazwano ich - Yamashitę, Tomitę, Saigo i Yokoyamę, )Strażnikami Kodokanu. Saigo Shiro był chronologicznie ósmym z kolei studentem Kano Jigoro. 

W 1883 prof Kano podzielił studentów na dwie grupy tworząc yudansha, zaawansowanych i mudansha, mniej zaawansowanych. Saigo Shiro wraz z Tsunejiro Tomita byli jako pierwsi w Kodokanie, promowani na stopień yudansha, stopień, który kilka lat później stał się rozpoznawalny przez czarny pas. Saigo i Tomita były pierwszymi czarnymi pasami zarejestrowanymi w historii Judo (i wszystkich sztuk walki odkąd prof. Jigoro Kano utworzył ten system rang). 

Saigo Shiro najlepiej jest znany z udziału w 1886 w Turnieju Policji Miejskiej Tokio Judo przeciw jujutsu który miał określić, która sztuka walki była lepsza w prawdziwej walce. Prof. Kano wystawił 15 najlepszych studentów, w tym Saigo Shiro, przeciw mistrzom szkoły Totsuka - ha Yoshin - ryu jujutsu. W zespole Totsuka startowało czterech albo pięciu mistrzów jujutsu z innych szkół, ale wszystkie oczy były na mniej wiecej 10 walk między Totsuka i Kodokan. 

Kano Jigoro napisał co następuje odnośnie jego oponentów: 

"Hikosuke Totsuka został uznany za najsilniejszym jujutsuka Okresu Bakumatsu (końca shogunatu). Po Hikosuke, (jego syn) Eimi dzierżył imię szkoły i wyszkolił wielu wybitnego jujutsuka... Naprawdę, strona Totsuka miała mocnych wojowników i nie była kims, kogo można lekceważyć.  Kiedy wspomniałeś imię Totsuka, miałeś na myśli największych mistrzów jujutsu tej ery. Moi właśni nauczyciele Tenshin Shinyo - ryu i Kito - ryu (jujutsu) mieli bardzo ciężkie walki (were sorely pressed) kiedy stawali przeciw mistrzom Totsuka w dojo shogunatu Komusho..." 

Kodokan wygrał prawie wszystkie walki, tylko jedna albo dwie skończyły się remisami. Końcowe starcie było między Saigo i dużym i bardziej doświadczonym mistrzem jujutsu, który później stał się głową Yoshin - ryu jujutsu. To była walka, która przeciwstawiła dwa bardzo różne style przeciw sobie. Saigo przegrywał początkowe 10 minut, przyjmując bezustanne ataki. Często Saigo pozornie zostawał zdominowany i rzucony, ale zawsze upadał na stopy w kontrolowany sposób. Ludzie porównali ruchy Saigo do ruchów zwinnego kota. Po 10 minutach Saigo zaczął kontratakować, ale nie mógł skończyć walki. Około 15 minuty walki Saigo perfekcyjnie wykonał swój znak rozpoznawczy - rzut Yama Arashi (wymowna nazwa: "górska burza"), którym skończył walkę z taką siłą, że jego przeciwnik wycofał się ze wstrząsem psychicznym 

Ten turniej dobrze uplasował Judo jako lepsze od jujutsu i m.in. dzięki temu później zostało zaadoptowane jako oficjalny styl treningu w policyjnej akademii w Tokio. To doprowadziło do powszechnej akceptacji Judo jako najefektywniejszej formy walki wręcz w Japonii i stało się jasne, że prof. Kano stworzył metody szkolenia lepsze od tych tradycyjnie używanych w jujutsu. 

Saigo, wyjątkowo utalentowany artysta wojenny, był szczególnie dobrze kojarzony z potężnym yama-arashi. Uzyskał shodan w Judo w sierpniu 1883, nidan w wrześniu tego samego roku, opuszczonego do yodan w sierpniu 1885 i godan w styczniowym 1889 (są to nazwy kolejnych stopni mistrzowskich). Jednakże Saigo opuścił organizację Kodokan gdy prof. Kano wyjechał w podróż. 
Shiro Saigo stał się idolem w Japonii i był wzorcem dla Tomita Tsuneo (syna Tsunejiro Tomity), który w 1942 napisał powieść o Sanshiro Sugata , w 1943 sfilmowaną. 
Umarł w 1922. 

tyle www.judoinfo.com 

Często pada zarzut, że ówcześni mistrzowie judo biorący udział w tym i innych turniejach, w tym Saigo, byli właściwie mistrzami innych szkół jujitsu. Jest to błędny zarzut. Oni nie byli przypadkowym zbiorem jujitsuków z których każdy ćwiczył swoje i według swoich założeń. Wszyscy coś wnieśli do judo ale ćwiczyli to, co wskazywał prof. Kano i ściśle według jego założeń, których efekt znamy dobrze pod nazwą paradoksu Kano. Byli już wtedy judokami a nie jujitsukami. Saigo nie był tu żadnym wyjątkiem. Równie dobrze możnaby nazwać prof. Kano mistrzem Tenshin shiny'o ryu czy Kito ryu, ponieważ studiował je przez wiele lat. Notabene Saigo był uczniem w Tenshin shiny'o, w czasie gdy prof. Kano był tam młodszym instruktorem. 

Pozostaje jeszcze kwestia, dlaczego chyba najbardziej zaufany uczeń profesora, jeden z 4 Strażników Kodokanu, rozstał się ze szkołą? 

Pod nieobecność prof. Kano do Kodokanu w trakcie zajęć weszło kilku mistrzów ju-jitsu i wyzwało Saigo i Tomitę na walkę. Mimo zakazu prof. Kano, który zabraniał walczyć bez jego zgody, Saigo przyjął wyzwanie. Oczywiście pokonał tamtego, ale tak rażące naruszenie dyscypliny w musiało być w Japonii ukarane. 

Inna wersja głosi, ze wdał się w wyżej opisanych okolicznościach w bójkę w jujitsuką, czym wystawił na szwank dobre imię szkoły. Dlatego musiał odejść.